Di tích Tiếng bom Cây Đa Lộc Long thuộc thôn Lộc Long, xã XuânNinh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. Từ quốc lộ 15A đi vào phía Nam chúngta gặp cầu Long Đại, đi tiếp khoảng 1,2 km thì gặp con đường liên xã, theo con đườngnày khoảng 3 km rồi rẽ về phía Nam là đến thôn Lộc Long. 

Lộc Long làmột trong bốn thôn thuộc xã Xuân Ninh, là một làng quê có chiều dài lịch sử vàtruyền thống yêu nước nồng nàn. Nhân dân Lộc Long vốn dĩ hiền lành chất phác,cần cù chịu khó trong lao động, nhưng cũng mạnh mẽ dũng cảm trong đấu tranhcách mạng và đã có nhiều đóng góp tích cực vào sự nghiệp cách mạng của nướcnhà. Trong kháng chiến chống Pháp, Lộc Long ở vào vị trí rất quan trọng về kinhtế và quân sự, phía Tây là tuyến xe lửa và đường 15 - đây là hai tuyến giaothông quan trọng, phía Tây Bắc là ga xe 1ửa Xuân Dục (nay là ga Long Đại) vàcầu Long Đại, cách Lộc Long 5 km về phía Đông là quốc lộ 1A. Ngoài ra, ruộngđất ở Lộc Long màu mỡ, là địa bàn quan trọng trong vựa lúa của huyện và tỉnh.Chính vì vậy, có thể nói Lộc Long là một vị trí quan trọng cả đối với ta vàđịch.  

Thấy rõ vịtrí quan trọng của Lộc Long, thực dân Pháp đã xây dựng ở đây một chính quyềnthôn, xã khá mạnh. Chúng cho xây đựng ở Xuân Dục (cạnh Lộc Long) một đồn binhlớn và bố trí lực lượng cơ động ứng chiến ở ga Xuân Dục để sẵn sàng ứng cứu. 

Trước tìnhhình đó, phía ta đã chủ trương rút lực 1ượng chủ chốt lên chiến khu và bí mậtxây dựng lực lượng du kích ở các thôn xã, một trung đội du kích cũng được thànhlập ở thôn Lộc Long. 

Nửa đầu năm1949, phong trào đánh chặn quân địch đọc quốc lộ 1A lên cao gây cho địch nhiềutổn thất. Những thắng lợi đó đã có ảnh hưởng tất đến anh em du kích ở Lộc Long.Toàn thôn Lộc Long bố trí rào làng chiến đấu, nhân dân chặt tre vót nhọn kendày quanh làng thành 4 lớp. Trong thôn lại có rào tre của các xóm nhằm chia cắtđịch đề phòng hàng rào của thôn bị phá, giữa các xóm nhân dân đào hệ thống giaothông hào xuyên suốt, chằng chịt. Mặt khác, bà con còn quyên góp tiền bạc giúpđỡ du kích mua sắm vũ khí, chính vì vậy du kích Lộc Long đã hăng hái luyện tậpvà nhanh chóng trưởng thành. 

Sau nhữnghoạt động của nhân dân Quảng Ninh hưởng ứng phong trào ''Quảng Bình quậtkhởi'', bọn địch ở Xuân Dục tính kế hành động để trấn áp tinh thần của nhân dânta. Ngày 16-7-1949, địch tổ chức cuộc hành quân nhằm tiêu diệt lực lượng củata. Từ đồn Xuân Dục địch hành quân lên hướng cầu Long Đại, ga Xuân Dục rồi sauđó bất ngờ tiến về Lộc Long. Vào lúc này trung đội du kích ở Lộc Long đã bố trílực lượng chất chặn giữ làng, ở đầu cổng làng và mỗi xóm đều bố trí đặt bom địalôi để phục kích chờ địch. Cuối cùng địch đã tới, lực lượng của địch gồm mộttrung đội Pháp -Việt do tên đồn trưởng Xuân Dục là Ba Rô (Albert Bavant) chỉhuy. Khi địch đi qua cổng xóm 1, du kích giật bom nhưng bom xịt không nổ. Địchđi qua cổng thứ 2, sau ít phút nghỉ ngơi ở gốc cây đa bổ, đích thân tên đồntrưởng dẫn quân vào phá cổng. Thời cơ diệt địch đã tới, du kích kịp thời giậtbom, bom nổ, đồng thời du kích cũng tung lựu đạn. Bị đánh bất ngờ, địch choángváng không kịp trở tay, chúng hết hoảng nổ súng bừa bãi rồi kéo chạy về đồn vớikết cục tên đồn trưởng bị gãy tay, 4 tên khác bị thương.  

Trận đánhbom ở cây đa Lộc Long tuy diệt địch chưa nhiều nhưng đã gây một tiếng vang lớntrên địa bàn, là thắng lợi đầu tiên của du kích ta hưởng ứng phong trào ''QuảngBình quật khởi". Nó như một tiếng sấm báo hiệu mùa xuân của phong tràocách mạng ở các xã vùng giữa của huyện, tạo đà cho phong trào du kích công khaiđánh địch phát triển.  

Ngày nay,chiến tranh đã lùi xa, nỗi đau đã đi vào quá khứ, nhưng tiếng bom nổ ở gốc đaLộc Long ngày nào đã mãi mãi ghi đậm vào lịch sử tỉnh nhà như một chiến cônghiển hách của phong trào chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ quê hương,xóm làng trong những năm Quảng Bình kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.Cây đa xưa không còn, nhưng ngày nay được sự quan tâm của UBND Tỉnh, huyện, xãđã xây dựng bia di tích bên cạnh cây đa mới trồng để tưởng niệm, lưu giữ vềtiếng nổ của cây đa Lộc Long năm nào. Đến với Lộc Long, du khách sẽ được sốnglại cái không khí hào hùng của nhân dân ta trong những năm tháng chiến tranh.Sau đó, du khách ghé qua thăm hai điểm di tích đặc biệt quan trọng của tuyếnđường Hồ Chí Minh là Hội trường của đoàn 559 ở Hiền Ninh và cầu Long Đại - làtrọng điểm bị giặc đánh phá ác liệt trong cuộc chiến tranh thần thánh của dântộc ta chống đế quốc Mỹ xâm lược.