Từ bao lâu nay, mỗi nhắc đến những thức đặc sản của miền gió Lào cát trắng, du khách gần xa chẳng thể nào quên món bánh chân quê, dân dã mà níu chân hương vị này. Để rồi món bánh bột lọc lại theo chân du khách trên từng chuyến tàu vội vã xuôi ngược Bắc-Nam, trên những chuyến bay nối dài khoảng cách trong nước và thậm chí cả nước ngoài. Từng đó thôi để cũng đủ hiểu rằng, bánh bột lọc đã thực sự trở thành một “đại sứ” ẩm thực của tỉnh nhà, mang những thông điệp gần gũi, chân thực nhất của con người xứ Quảng đến với bè bạn khắp năm châu.

Lần giở trong nhiều cuốn sách chuyên về mảng văn hóa, thật khó để tìm ra những bài viết về món ăn này. Bởi lẽ, bánh bột lọc du nhập vào Quảng Bình có thể cũng chỉ mới một thời gian ngắn trở lại đây, thêm nữa trong nhiều món ăn đại diện cho ẩm thực tỉnh nhà, bánh bột lọc thật sự rất đơn giản từ trong chế biến cho đến thưởng thức, và thậm chí cả cách thức bán hàng cũng không lẫn đi vào đâu được.

Vào những ngày đông giá rét, phơn phớt chút mưa lạnh đầu mùa, dọc các con đường chính của TP.Đồng Hới người ta dễ dàng bắt gặp các bà, các mẹ khép nép bên thùng bánh bột lọc còn thơm nồng mùi lá chuối giữa bộn bề nghi ngút khói. Khách ghé qua mua chỉ mất mấy phút ngắn ngủi để nhận về gói bánh bột lọc nóng hôi hổi, đó được ví như một món quà vặt quen thuộc chống đói hay như một “thức ăn nhanh” của phương Tây khi xao xác chuyển mùa.

Ngoài ra, bánh bột lọc cũng đi vào các hàng quán, chỉ dăm chiếc ghế, vài chiếc bàn con, nồi nước sôi hay chảo dầu đỏ lửa, từng đó là đủ để gói ghém cả một giấc mơ ẩm thực.

Hiếm có nơi nào ở tỉnh ta lại yêu món bánh đơn giản này như ở TP.Đồng Hới. Từ các cô cậu học sinh cho đến dân công sở, rồi các bà, các mẹ, các chị... đều gắn bó với bánh bột lọc như một điều hiển nhiên cố hữu. Văn hóa bánh bột lọc có lẽ cũng bắt nguồn từ đây, trong những buổi sinh nhật bạn bè, liên hoan cơ quan, gia đình, buổi picnic trên bãi biển... chẳng thể nào thiếu món ăn quen thuộc. Bạn bè phương xa ghé chơi cũng được thiết đãi và khi rời chân bước đi cũng được ưu ái thêm một thùng bánh bột lọc, gói ghém cả sự mến khách, hào sảng của người dân xứ Quảng.

Bánh lọc lá chuối “gói” trọn cả tình yêu thương

So với bánh bột lọc của Huế hay các địa phương khác, bánh bột lọc Quảng Bình tạo dấu ấn riêng trước hết bởi sự đa dạng trong cách chế biến.

Cũng vỏ bột lọc, nhân tôm, thịt, mộc nhĩ, vậy mà người dân sáng tạo ra nhiều cách thưởng thức khác nhau và lạ lùng thay, mỗi cách lại có niềm thích thú riêng. Nếu bánh bột lọc gói lá chuối giữ được sự tươi nồng của lá chuối cộng thêm sự dai của bột, vị ngọt của tôm, vì bùi béo của mộc nhĩ hòa trộn thịt mỡ, thì món bánh lọc rán qua chảo dầu sôi sục lại hấp dẫn bởi sự giòn thơm, kích thích vị giác. Ngoài ra, khách hàng có thể thưởng thức món bánh lọc chỉ luộc nhanh qua nước sôi, rưới nước mắm, hành hoa, ngò xanh, hành khô, thêm dăm miếng ớt đỏ tươi, là có thể hòa mình vào “bản hợp ca” kích thích vị giác bởi mặn, ngọt, chua, cay...

Nói đến nước mắm chấm bánh bột lọc cũng phải mất nhiều thời gian, khi mà dường như với mỗi loại bánh lại ưu ái một công thức riêng, không phải bà nội trợ nào cũng sành sỏi. Với bánh lọc lá chuối là nước mắm hơi ngọt nhẹ, không gắt, giữ vị thanh đầu lưỡi, thì với bánh lọc rán lại là sự mặn nhẹ, ngọt vừa kết hợp ớt bột cay xé lưỡi, còn bánh lọc trần chỉ đơn giản là sự pha trộn giữa vị chua của chanh, mặn của nước mắm, ngọt của đường, thêm chút gia vị đặc trưng riêng của chủ quán.

Vậy là khi vào đất Quảng, món bánh dân giã như được mặc “áo mới”, được chế biến sao cho thật hòa hợp với người dân bản địa và quan trọng hơn là lưu giữ phần hồn, cốt của con người làm ra chúng.

Người Quảng Bình yêu món bánh bột lọc, bởi trong đó còn gói gọn cả tình yêu thương với quê hương, đồng ruộng và sự lam lũ một nắng hai sương của người phụ nữ lao động nghèo. Điểm đáng tiếc là món ăn này dường như vẫn chưa được hỗ trợ để đóng góp hết sức mình trong quảng bá ẩm thực nói riêng, du lịch Quảng Bình nói chung. Nếu như có sự quan tâm, nâng tầm hơn nữa thì chắc chắn món bánh bột lọc dân giã sẽ được biết đến nhiều hơn, thực sự trở thành một “đại sứ” ẩm thực tiềm năng cho tỉnh nhà. Còn nhớ món bánh này từng được chuyên trang du lịch CNNGo của đài CNN (Mỹ) bình chọn là một trong 30 món bánh hấp ngon nhất trên thế giới, sánh vai với bánh bao Thượng Hải, bánh ravioli (Ý)...

Theo Báo Quảng Bình